Statisch Bepaald
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een constructie is statisch bepaald wanneer de krachten en momenten in de constructie volledig kunnen worden berekend met behulp van de evenwichtsvergelijkingen.
Omschrijving
In de constructieleer betekent 'statisch bepaald' dat een constructie in evenwicht is en dat alle onbekende reactiekrachten en momenten bij de opleggingen berekend kunnen worden met de standaard evenwichtsvergelijkingen. Dit is mogelijk wanneer het aantal onbekende reacties gelijk is aan het aantal onafhankelijke evenwichtsvergelijkingen. Bij een statisch bepaalde constructie is er voldoende vrijheid voor vormverandering, bijvoorbeeld door temperatuursverschillen, zonder dat dit leidt tot onnodige interne spanningen.
Evenwichtsvergelijkingen
De basis van statische bepaaldheid ligt in de evenwichtsvergelijkingen uit de statica, het onderdeel van de mechanica dat zich bezighoudt met het evenwicht van krachten. Deze vergelijkingen stellen dat de som van alle horizontale krachten, de som van alle verticale krachten en de som van alle momenten rond een willekeurig punt nul moeten zijn om een constructie in evenwicht te houden.
Verschil met Statisch Onbepaald
Bij een statisch onbepaalde (of hyperstatische) constructie is het aantal onbekende reactiekrachten groter dan het aantal beschikbare evenwichtsvergelijkingen. Dit betekent dat extra methoden, zoals rekening houden met vervormingen, nodig zijn om de krachten te bepalen. Statisch onbepaalde constructies hebben vaak meer steunpunten dan strikt noodzakelijk voor stabiliteit en zijn daardoor stijver, maar kunnen wel interne spanningen ondervinden bij bijvoorbeeld temperatuurwisselingen of zettingen.
Voorbeelden
Een veelvoorkomend voorbeeld van een statisch bepaalde constructie is een rechte ligger die aan één zijde is opgelegd met een scharnier (die horizontale en verticale krachten opneemt) en aan de andere zijde met een rol- of schuifoplegging (die alleen verticale krachten opneemt). Een ander voorbeeld is een Gerberligger, die door scharnieren statisch bepaald wordt gemaakt.
Vergelijkbare termen
Statisch onbepaald
Gebruikte bronnen: